Âm dương Ngũ hành không chỉ có các mặt sinh – khắc, tương phụ tương thành và chế ước lẫn nhau, mà còn có phương diện thái quá, bất cập, điều này khiến việc dự đoán trở nên phức tạp.

Muốn nắm vững được mối quan hệ đối lập thống nhất, chúng ta cần phải nắm rõ hợp – kỵ, sử dụng linh hoạt.

Kim:  Kim vượng được Hỏa mà thành đồ dùng.

          Kim có thể sinh Thủy, Thủy nhiều Kim chìm; cường Kim được Thủy mài giũa thành sắc bén.

          Kim có thể khắc Mộc, Mộc nhiều Kim khuyết; Mộc nhược gặp Kim tất bị chặt đứt.

          Kim nhờ Thổ sinh, Thổ nhiều Kim bị che lấp; Thổ có thể sinh Kim, Kim nhiều Thổ thay đổi.

Hỏa :  Hỏa vượng được Thủy, Thủy Hỏa đầy đủ.

          Hỏa có thể sinh Thổ, Mộc nhiều Hỏa ám tối; cường Hỏa được Thổ, Hỏa sẽ bị hãm.

          Hỏa có thể khắc Kim, Kim nhiều Hỏa tắt; Kim nhược gặp Hỏa, tất sẽ bị tôi luyện.

          Hỏa nhờ Mộc sinh, Mộc nhiều Hỏa cháy rừng rực; Mộc có thể sinh Hỏa, Hỏa nhiều Mộc bị thiêu rụi.

Thủy  Thủy vượng được Thổ, mới thành ao hồ.

           Thủy có thể sinh Mộc, Mộc nhiều Thủy hao cạn; cường Thủy được Mộc, ngăn được thế của nó.

           Thủy có thể khắc Hỏa, Hỏa nhiều Thủy khô; Hỏa nhược gặp Thủy tất Hỏa tắt.

           Thủy nhờ Kim sinh, Kim nhiều Thủy đục; Kim có thể sinh Thủy, Thủy nhiều Kim chìm.

Thổ:   Thổ vượng được Mộc, sẽ được khơi thông.

          Thổ có thể sinh Kim, Kim nhiều Thổ thay đổi; cường Thổ được Kim, sẽ gây trở ngại.

          Thổ có thể khắc Thủy, Thủy nhiều Thổ bị xói mòn; Thủy nhược gặp Thổ, tất sẽ bị vây hãm và ứ đọng.

         Thổ nhờ Hỏa sinh, Hỏa nhiều Thổ khô; Hỏa có thể sinh Thổ, Thổ nhiều Hỏa ám tối.

Mộc: Mộc vượng được Kim, sẽ thành trụ cột.

          Mộc có thể sinh Hỏa, Hỏa nhiều Mộc bị thiêu; cường Mộc được Hỏa, sẽ trở nên cứng rắn.

          Mộc có thể khắc Thổ, Thổ nhiều Mộc gãy; Thổ nhược gặp Mộc, tất sẽ bị trũng cằn.

          Mộc nhờ Thủy sinh, Thủy nhiều Mộc trôi; Thủy có thể sinh Mộc, Mộc nhiều Thủy sẽ bị hao cạn.